Gỗ samu có tốt không? Ứng dụng của gỗ samu trong đời sống

Đối với những người yêu thích các sản phẩm được làm từ gỗ thì cái tên gỗ samu không còn xa lạ gì nữa. Đây vốn là loại gỗ quý hiếm, mang trong mình những ưu điểm vượt trội nên nó dần được ứng dụng trong thiết kế và trang trí nội thất. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết rõ về gỗ samu, nó có đặc điểm tính chất nào, có tốt không? Trong bài viết này, hãy cùng chúng tôi đi tìm hiểu về các vấn đề này nhé!

Gỗ samu là gì? Nguồn gốc của loại gỗ này

Cây samu có tên gọi khác là chi sa mộc, còn tên khoa học là Cunninghamia, được đặt theo tên bác sĩ người Anh Dr. James Cunningham. Người ta còn gọi nó bằng nhiều cái tên khác như sa mu, sà mu, sa múc, co may (Dao), thông mụ, thông Tàu, long len. Cây thuộc họ bạch (hoàng đàn với 27 – 30 chi và khoảng 130 – 140 loại trải khắp thế giới). Bắt nguồn từ Việt Nam, Đài Loan, Trung Quốc và sau đó cây samu được nhân giống ở nhiều nước trên thế giới.

Khi sống được khoảng 10 năm thì cây bắt đầu ra hoa. Thông thường hoa sẽ ra vào khoảng tháng 3 – 4 và kết trái vào mùa đông. Samu được phân bổ rộng rãi tại những khu vực có thời tiết khí hậu ôn hòa. Độ ẩm thích hợp cho cây phát triển vào khoảng 75%, nhiệt độ trung bình khoảng 15 – 20 độ C. Cây sẽ phát triển nhanh, vươn lên tầng cao nhất khi sống cùng các loại cây khác do tính chất ưa ánh sáng. Ở Việt Nam, người ta tìm thấy gỗ samu sinh trưởng nhiều và phát triển tốt ở các khu rừng tự nhiên thuộc các tỉnh miền núi phía Bắc như Yên Bái, Cao Bằng, Lạng Sơn, Hà Giang.

Gỗ samu có phải là gỗ tốt không?

Gỗ samu là loại gỗ được xếp vào danh sách các loại gỗ quý hiếm thuộc nhóm I của danh sách các loại gỗ trong rừng tự nhiên ở Việt Nam. Thịt gỗ có màu vàng đậm hoặc hơi đỏ nhạt, thớ gỗ thẳng. Chính vì sở hữu đặc điểm này nên rất dễ để cưa xẻ gỗ thành các tấm. Bạn cũng có thể uốn cong các tấm gỗ một cách dễ dàng, đánh bóng và bào trơn để làm thành các sản phẩm khác.

Bên cạnh đó, loại gỗ này rất bền đẹp, không bị mục nát hay mối mọt. Không chỉ có màu sắc đẹp mà các vân gỗ của cây samu rất rõ nét lại có mùi thơm dễ chịu. Gỗ khá nhẹ, thớ thẳng nên chịu được sức ép ngang. Từ những ưu điểm kể trên, có thể thấy đây là một loại gỗ vô cùng chất lượng. Gỗ đáp ứng được các yêu cầu của khách hàng từ chất lượng, màu sắc cho đến mùi hương. Tất cả đem lại cho khách hàng một sự thoải mái, thư giãn.

Cách để nhận biết gỗ samu

• Thân cây

Đặc điểm thân cây samu là tròn, thẳng đứng và một cây trưởng thành có chiều cao lên đến khoảng 20 – 30m. Đường kính của thân cây dựa vào độ tuổi của cây, nó có thể lớn hơn 2m. Vỏ cây sẽ có màu nâu hoặc xám, vỏ nứt dọc thân cây tùy theo từng mùa. Một đặc điểm đặc trưng nữa là lõi của thân cây thường bị rỗng do di truyền từ giống. Chính vì thế, khi muốn nhân giống cần lựa chọn cây cha thật cẩn thận.

• Lá cây

Vốn là một loại cây phù hợp trồng ở những nơi có khí hậu lạnh. Tuy nhiên, nó vẫn có thể phát triển được ở những nơi cận xích đạo. Lá samu đặc trưng là hình trụ, thuộc loại lá kim và mọc tương tự lá thông. Lá dài từ 2 – 7cm, rộng 3 – 5mm, cứng và có màu xanh lục. Trong thời tiết giá lạnh, nhất là các khu vực có tuyết rơi thì lá có thể chuyển sang màu nâu đồng.

• Hoa và quả

Cây phát triển đến khoảng 10 năm tuổi là bắt đầu cho ra hoa. Do màu sắc của nón (cụm hoa) rất dễ lẫn với lá nên chúng ta thường khó có thể nhìn thấy. Hoa cây samu thường hay ra vào cuối mùa xuân. Hoa đực mọc tại đầu cành và mọc thành nón với 10 – 30 hoa. Nón cái mọc đơn lẻ tại gốc lá với 2 – 3 hoa.

Vào đầu mùa đông, chồi bắt đầu chín dài khoảng 3 – 4cm hình trứng. Vỏ có các vẩy nhìn gần giống như vỏ quả dứa, bên trong vẩy chứa từ 3 – 5 hạt. Từ khoảng giữa tháng 10 đến cuối tháng 12 dương lịch sẽ là mùa thu hoạch quả samu.

• Rễ cây

Rễ cây thuộc dạng rễ cọc, thường ít phát triển sâu vào trong lòng đất. Thay vào đó nó sẽ mọc ngang, ăn nông và tận dụng nguồn dinh dưỡng từ lớp bề mặt. Cây ưa trồng ở vùng đất ẩm, pha cát, dễ thoát nước. Độ pH của đất lớn hơn 5, có nhiều mùn và mang tính chất đất rừng. Các loại đất mà cây ưa phát triển là trên đá phiến thạch sét, phiến thạch mica, đá macma, đá vôi có tầng dày từ 0.7 – 0.8m trở lên. Không thích hợp để trồng trên các loại đất kiềm hoặc mặn.

Phương pháp trồng và chăm sóc cây samu

Hiện nay, tình trạng khai thác rừng ngày càng cao khiến cho gỗ samu tự nhiên càng trở nên ít. Cũng từ đó mà các dự án trồng rừng samu được nhân rộng nhiều hơn. Người ta thu thập hạt giống từ những rừng giống chuyển hóa đã có công nhận.

Hạt giống sau khi lấy về đem ngâm trong nước ấm 40 độ C từ 8 – 12 tiếng rồi ủ trong 4 ngày. Khi ủ đủ ngày đem hạt giống đi gieo, thời điểm thích hợp để giao rơi vào vụ Đông Xuân và trước khi trồng 12 – 16 tháng. Giai đoạn này cây con phát triển đến trên 25cm, đường kính gốc 0.3 – 0.4cm, sinh trưởng tốt. Lá màu xanh đậm, cân đối, thân thẳng và có 3 – 4 cành. Đồng thời không bị sâu bệnh, không cụt ngọn là có thể đem ra trồng xuống đất.

Nếu trồng vào vụ Xuân (cuối tháng 2 – giữa tháng 4) nên chọn ngày râm mát, nhiều mây mù hoặc mưa phùn. Thời điểm này trồng cây rất tốt và có thể trồng rễ trần. Nên tránh trồng vào những ngày quá khô hoặc quá rét. Khu vực trồng đất dốc dưới 25 độ được phát sạch sẽ cỏ xung quanh. Với địa hình dốc trên 25 độ sẽ phát băng theo đường đồng mức.

Quá trình chăm sóc cây được làm trong vòng 3 – 4 năm liên tục. Năm thứ nhất tiến hàng phát quang bụi cây, tỉa các chồi xấu chỉ giữ lại một thân chính và xới vun đất xung quanh gốc rộng 0.6 – 0.8m. Sang năm thứ hai, dọn dẹp cây cỏ và vun xới đất quanh gốc rộng 0.8 – 1m và kết hợp bón phân. Năm thứ 3 và 4 thực hiện các công việc tương tự như năm 2.

Ứng dụng của gỗ samu trong đời sống

Vốn là một trong số các loại gỗ quý nên gỗ từ cây sami được người ta ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực. Một số ứng dụng trong thiết kế trang trí nhà cửa, các đồ mỹ nghệ, đồ nội thất gia đình hay làm tinh dầu thơm.

• Sản xuất đồ nội thất

Gỗ samu có chất gỗ cứng, đánh chắc, bền đẹp lại có khả năng chịu được lực tốt. Bên cạnh đó kích thước của gỗ lớn nên thường dùng để sản xuất các đồ nội thất gia đình như bàn ghế, tủ quần áo, gương, sập gỗ,… Người ta cũng có thể sử dụng trong làm cánh cửa, cầu thang, sàn gỗ hoặc cột, xà cho các ngôi chùa, đình.

• Chế tác đồ thủ công mỹ nghệ

Loại gỗ này được rất nhiều người làm đồ thủ công mỹ nghệ ưa chuộng. Đặc biệt, ở các tỉnh vùng cao nước ta thường hay sử dụng gỗ samu để chế tác tượng phật thờ cúng. Ví dụ như tượng Phúc – Lộc – Thọ, tượng Di Lặc để cầu hạnh phúc, an vui cho mọi gia đình.

Ngoài ra, người ta còn dùng gỗ này để sản xuất các đồ gia dụng như đũa, thìa gỗ dùng trong gia đình hoặc nhà hàng. Bởi đặc điểm của gỗ là có mùi thơm dễ chịu tạo cảm giác thoải mái cho người dùng. Đồng thời lại có tính đàn hồi cao, chịu được sức ép nên rất bền đẹp.

• Chiết suất tinh dầu

Tuy không có mùi hương đặc trưng như gỗ giáng hương nhưng tinh dầu của gỗ samu cũng được chiết suất để sử dụng trong y học. Những công dụng tuyệt vời mà nó mang đến giúp chữa được các bệnh trĩ nội, trĩ ngoại, chữa bỏng, bệnh ngoài da hay các bệnh lý xương khớp, dùng xử lý các vết thâm tím, vết côn trùng đốt.

• Dùng trong ngành công nghiệp

Với đặc tính ít bị mối mọt, chắc chắn với thời gian lại chịu được lực ép, lực va đập mạnh nên người ta sử dụng nhiều trong ngành công nghiệp đóng tàu. Thông thường, người ta sẽ dùng làm cột buồm, trụ mỏ hoặc đóng tàu thuyền.

• Tạo cảnh quan thiên nhiên

Cây samu vốn có thân thẳng đứng, cao trông rất đẹp mặt nên còn được ứng dụng trồng để tạo cảnh quan ở các khu vực như đường phố, công viên, trường học, bệnh viện. Ở vùng núi, người dân trồng cây samu ở bìa rừng để hạn chế sự phá hoại, tấn công của các loài động vật lớn sinh sống trong rừng.

Giá gỗ sa mu là bao nhiêu?

Gỗ samu có giá bao nhiêu tiền? là câu hỏi nhận được sự quan tâm của rất nhiều người. Tương tự như bao loại gỗ khác thì việc mua bán gỗ này cũng phụ thuộc vào kích thước cũng như số năm tuổi của gỗ. Thêm vào đó, đây vốn là loại gỗ quý nên giá thành của nó cũng cao hơn so với nhiều loại gỗ thông thường khác. Đồng thời, số lượng gỗ khai thác hiện nay bị hạn chế nên giá thành cũng sẽ thay đổi tùy thuộc vào thời điểm trong năm. Chính vì vậy, khi nào cần mua gỗ và muốn biết được giá gỗ chính xác thời điểm đó hãy liên hệ với những cơ sở cung cấp uy tín để tham khảo.

Qua bài viết này, chúng tôi hy vọng sẽ giúp bạn có được một hình dung tổng quát nhất về gỗ samu. Và có thể lý do vì sao mà loại gỗ này lại đắt như vậy. Chắc hẳn những thông tin trên sẽ đủ thuyết phục bạn chi một số tiền lớn để có thể sở hữu các tác phẩm làm từ gỗ sa mu chất lượng.

Xem thêm:

• Hướng dẫn cách nhận biết gỗ lim xanh đơn giản
• Tìm hiểu ưu nhược điểm của gỗ trắc