Da bò thuộc là gì? Đặc điểm, ứng dụng và quy trình thuộc da

Da bò thuộc được biết đến là một vật liệu hàng đầu được sử dụng rộng rãi trên thị trường. Khác với các chất liệu như là vải hoặc giả da, da bò thuộc có độ bền rất cao, chống mài mòn tối ưu và vẻ đẹp mạnh mẽ là sự lựa chọn tốt nhất cho người dùng. Ngoài ra, đây cũng là một loại chất liệu vừa mềm mại nhưng cũng cứng cáp, rất phù hợp trong quá trình sử dụng các sản phẩm, đặc biệt là các sản phẩm nội thất. 

Da bò thuộc là gì?

Nói một cách đơn giản nhất, da bò thuộc là da bò tự nhiên đã trải qua quá trình thuộc da và trở thành một dạng vật liệu có độ bền dẻo. Thuộc da chính là thuật ngữ dùng để chỉ các công đoạn xử lý một tấm da tự nhiên. Quá trình thuộc da được áp dụng với hầu hết các loại da như là da cá sấu, da đà điểu, da dê, da cừu hay cả da bò đều phải trải qua quá trình này trước khi đưa vào sản xuất. 

Các loại da bò thuộc chất lượng hiện nay

Da Bycast: là một loại khác của da lộn (Split) được sản xuất từ lớn da lộn dưới cùng. Loại da này thường được sản xuất màu tối, dễ trầy mà ngày nay chúng ta sử dụng nhiều trong sản xuất các đồ nội thất thay vì chỉ được sử dụng làm túi xách, thắt lưng như trước kia. 

Da Pull Up Aniline: với thiết kế chịu được các tác nhân vật lý được sử dụng vào những hoàn cảnh khắc nghiệt hơn. Những loại da này cũng chỉ có những thợ thuộc da với nhiều năm kinh nghiệm mới đủ khả năng làm được. 

Da Semi-Aniline Corrected: vừa được nhuộm, vừa có lớp phủ mỏng trên bề mặt nên da rất mềm mại. 

Da Pigmented: là loại da được điều chỉnh giảm thiểu các lỗi tự nhiên nên loại da này rất ít mắc phải khuyết điểm.

Da lộn (suede/split): là lớp da mặt trong cùng của da được mài để có bề mặt bằng phẳng hơn. 

Đặc điểm nhận biết da bò thuộc thật

Mùi và đặc điểm của da: Điều hiển nhiên ta thấy là da bò sẽ có ít mùi hơn so với da cừu, ít thấm nước, ít nhăn, không co giãn, khá mịn và đặc biệt là mềm và rất bền. Bên cạnh đó, ở da bò thuộc thì các lỗ chân lông trên bề mặt da được phân bố rất đều, có hình tròn, thẳng không khít với nhau. Còn nếu so sánh với da trâu thì lỗ chân lông to và ít hơn nhưng lại không được mịn và đẹp như da bò. 

Ít thấm nước: Da bò thuộc thực chất là một chất hữu cơ và có đặc tính thẩm thấu tự nhiên. Tuy nhiên dù nhiều hay ít thì nó vẫn thấm nước (tùy vào quá trình xử lý da thuộc). Do vậy, da bò thuộc thật không bao giờ chống thấm nước tuyệt đối 100% nên đây cũng là điểm khác biệt với da từ nhựa. 

Màu sắc và độ mềm: Da thật sẽ có màu xỉn và không được sáng như da tổng hợp. Trong quá trình sử dụng lâu dài, da thật vẫn sẽ giữ nguyên trạng thái ban đầu, không co giãn. Các sản phẩm da thật sẽ mềm mại dần khi dùng lâu.

Các ưu điểm, nhược điểm của da bò thuộc cần lưu ý

Ưu điểm:

• Da bò được cấu thành chủ yếu từ protein nên có khả năng chịu lực tốt và rất bền
• Da bò mang đến nét tinh tế, sang trọng cho người sử dụng
• Sản phẩm da bò thuộc có tính tự nhiên nên hầu hết các sản phẩm từ da thuộc đều thân thiện với môi trường và an toàn cho sức khỏe người dùng

Nhược điểm:

• Giá thành của các sản phẩm da bò thuộc khá cao
• Da thuộc thường khó bảo quản hơn so với các loại da khác, dễ hút mùi, dễ ẩm mốc hoặc có thể dễ bị hư hỏng do tiếp xúc với ánh nắng mặt trời
• Da bò cũng dễ nứt và cần lau chùi, vệ sinh thường xuyên và bảo quản đúng cách

Những phương pháp thuộc da bò chính hiện nay

Để xử lý một tấm da tự nhiên trước khi đưa vào sản xuất cần trải qua các công đoạn như: làm sạch, ngâm khử mùi, tạo độ mềm cho da, nhuộm phẩm màu… Hiện nay, có hai phương pháp thuộc da bò chính là thuộc thảo mộc hoặc thuộc bằng các loại hóa chất. 

Trước hết, phương pháp thuộc da được thực hiện cẩn thận từ những khâu đầu tiên. Da sẽ được lột ra khỏi các sợi của thịt và mỡ, sau đó sẽ phân loại theo da và chất lượng da. Tiếp theo là giai đoạn ngâm để loại bỏ bụi bẩn, dùng vôi ngâm nước để loại bỏ lông, thay đổi cấu trúc của da để ít nhiều hấp thụ hóa chất tốt hơn. Tùy vào nơi sản xuất, hóa chất hoặc thảo mộc sẽ được sử dụng để tạo độ mềm và bền cho da. Cuối cùng là để da ráo nước, bôi dầu, sấy khô, nhào để da được mềm và đều dầu, cuộn phẳng và nhuộm theo yêu cầu. 

Phương pháp thuộc da bằng thảo mộc

Từ xa xưa, khi mà không có hóa chất và công nghệ thuộc da thì người ta đã dùng phương pháp này để áp dụng vào quá trình thuộc da với sự tận dụng các axit tanic tự nhiên như vỏ cây, lá cây dùng trong giai đoạn làm tan xác động vật, đó chính là thuộc da thảo mộc. 

Bởi các chất liệu tự nhiên nên phương pháp này không có chất gây hại và rất thân thiện với môi trường. Hơn thế nữa, khi phơi nắng các loại thảo mộc, các mùi hương vẫn sẽ lưu lại trên da bò thuộc khiến các sản phẩm có mùi dễ chịu, thoải mái. Da bò thuộc thảo mộc được đánh giá là khá bền cùng màu sắc rất tự nhiên, thanh thoát. 

Tuy nhiên, da bò thuộc thảo mộc vẫn tồn tại một số nhược điểm trong quá trình sản xuất cũng như sử dụng. Để làm ra một miếng da thuộc thảo mộc phải cần trung bình từ 60 ngày trở lên nên các nhà máy thuộc da hầu như ít sử dụng phương pháp này, bởi thế mà giá thành cũng trở nên đắt hơn. Ngoài ra, đối với người dùng khi sử dụng da bò thuộc thảo mộc cần chú ý tránh tiếp xúc với kim loại hoặc vật cứng, cần bảo đảm nhiệt độ không quá cao, nếu không da sẽ dễ nứt và hỏng. 

Thuộc da bằng hóa chất

Thuộc da bằng Chrome Tanning (thuộc da bằng Crom): sử dụng Cr2(SO4)3.12(H2O) và các loại muối Crom khác. Đây là phương pháp thuộc da được sử dụng phổ biến nhất hiện nay bởi hiệu quả rất nhanh (thường trong khoảng 1 ngày). Thuộc da Crom nhanh hơn thuộc da thực vật rất nhiều cũng như phong phú hơn về chất liệu như tạo độ mềm, dẻo cứng và độ co giãn tốt. 

Thuộc da bằng alternative chemicals: đây là phương pháp để tạo ra một tấm da trắng bằng cách sử dụng aldehyd, nhôm, zirconi, titan hoặc muối sắt hoặc kết hợp chúng.

Thuộc da bằng phương pháp E Tawing: là phương pháp sử dụng muối phèn, muối nhôm được kết hợp với các thành tố khác như lòng đỏ trứng, bột mì, các loại muối khác. 

Thuộc da bằng phương pháp cổ truyền người Việt: da được ngâm 6 giờ trong nước sau đó trộn với vôi và khuấy hàng ngày. Sau 1 tháng lại lấy ra lần nữa để làm sạch. Tuy nhiên, cách này khá mất thời gian và chỉ phù hợp khi thuộc da tại nhà. 

Bên cạnh đó, có một bài toán khó mà các nhà môi trường luôn đặt ra về sự ảnh hưởng của thuộc da bằng hóa chất. Với ưu điểm là rút ngắn thời gian trong các công đoạn nhưng vấn nạn về môi trường cũng đang là mối đe dọa trong ngành công nghiệp này. 

Ứng dụng sản phẩm da bò thuộc trong đời sống

Da bò thuộc là sản phẩm có độ bền, độ sạch và sự đàn hồi ổn định. Bởi thế nên chất liệu này cũng được ứng dụng rất rộng rãi và được ưa chuộng trong cuộc sống. Mặt khác, da bò thuộc lại ít được sử dụng trong ngành thời trang mà thường được dùng trong nhiều lĩnh vực khác. Cụ thể, các sản phẩm được làm từ da thuộc phổ biến như: quần áo, giày dép, túi xách, bọc ghế sofa, các phụ kiện nội thất khác…

Tùy vào từng mục đích sử dụng, da bò sẽ được xử lý theo các cách thức khác nhau để ra đời các sản phẩm đáp ứng nhu cầu sử dụng của người tiêu dùng. Chúng ta đã quen thuộc với những sản phẩm thời trang được làm từ da bò nhưng bên cạnh đó, các sản phẩm bọc da cũng rất phổ biến. Ngày nay, những vật dụng không đơn thuần chỉ có tác dụng phục vụ con người mà bên cạnh đó, nó còn được trang bị để thể hiện sự sang trọng, đẳng cấp của chủ sở hữu. 

Xét theo phương diện thẩm mỹ, các loại ghế sofa phòng khách, ghế lãnh đạo, ghế phòng ăn… được bọc da đều sẽ thể hiện được sự quý phái. Không chỉ có tuổi thọ cao mà các sản phẩm này còn mang lại cảm giác rất thoải mái cho người sử dụng.

Ngày nay, trên thị trường có rất nhiều sản phẩm làm từ da bò được người tiêu dùng ưa chuộng và lựa chọn trong công cuộc trang bị đời sống của mình. Nhưng khi cầu tăng thì chắc hẳn cung cũng phải tăng để đáp ứng được nhu cầu con người. Bởi vậy, trong thực tế thì nhiều sản phẩm giả đã xuất hiện với giá thành rẻ hơn nhưng chất lượng thì không đảm bảo. Cho nên, nếu bạn là một người tiêu dùng thông minh, hãy chọn lựa những cơ sở uy tín để sắm sửa cho mình những sản phẩm đồ da, bọc da tốt, đúng chuẩn để có thể sử dụng được trong thời gian dài.

Xem thêm:

• Hướng dẫn phân biệt da thật và da giả chi tiết