Gỗ sưa là gì? Có mấy loại? Cách nhận biết như thế nào?

Gỗ sưa từ lâu đã được biết đến là loại gỗ quý hiếm có giá trị kinh tế và phong thủy cao. Với màu sắc bắt mắt, hương thơm đặc trưng và độ bền vượt trội, gỗ sưa thường được ứng dụng trong chế tác đồ nội thất, vật phẩm phong thủy và thủ công mỹ nghệ cao cấp. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về đặc điểm, phân loại cũng như cách nhận biết loại gỗ này. Bài viết sau đây, Govi Furniture sẽ giúp bạn giải đáp toàn diện về gỗ sưa là gì, có những loại nào phổ biến và cách phân biệt gỗ sưa thật giả như thế nào. Hãy cùng theo dõi!

Gỗ sưa là gì?

Gỗ sưa còn được biết đến với các tên gọi như gỗ huê, huỳnh đàn hay trắc thối, là một loại gỗ tự nhiên quý hiếm tại Việt Nam. Loài cây này thuộc họ Đậu, thân gỗ lớn và có khả năng sinh trưởng tốt trong điều kiện đất sâu, ẩm và nhiều ánh sáng, phổ biến tại khu vực miền Bắc nước ta.

Loại gỗ này có hương thơm dịu nhẹ, gần giống với mùi trầm. Thớ gỗ mịn, vân gỗ nổi rõ với các họa tiết uốn lượn tinh xảo, tạo hiệu ứng thẩm mỹ cao. Khi đốt, gỗ sưa có tàn màu trắng đục và phát ra mùi khét đặc trưng, thường gây khó chịu.

Nhờ vào đặc tính bền chắc, vân đẹp và hương thơm tự nhiên, gỗ sưa thường được sử dụng trong chế tác đồ nội thất cao cấp, đồ thủ công mỹ nghệ, cũng như các sản phẩm mang giá trị phong thủy.

Cây gỗ sưa phân bố ở đâu?

Cây sưa thích nghi tốt với môi trường có ánh sáng mạnh, đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng và độ ẩm ổn định. Tại Việt Nam, loài cây này tập trung chủ yếu ở khu vực miền Bắc. Ngoài phạm vi lãnh thổ Việt Nam, cây sưa cũng được tìm thấy tại một số vùng thuộc đảo Hải Nam (Trung Quốc).

Hiện nay, số lượng cây sưa tại Việt Nam đang ngày càng suy giảm. Phần lớn chỉ còn tồn tại rải rác ở các địa điểm như công viên, đình làng hoặc miếu mạo, dưới hình thức cây cổ thụ lâu năm.

Đặc điểm của cây gỗ Sưa

Cây sưa thuộc nhóm cây gỗ nhỡ, có khả năng rụng lá theo mùa. Chiều cao trung bình dao động từ 6 đến 12 mét, đôi khi có thể phát triển đến 15 mét trong điều kiện thuận lợi.

Thân cây có dạng hợp trục với dáng phân tán. Vỏ ngoài thường mang màu vàng nâu hoặc xám và có hiện tượng nứt dọc theo chiều thân. Các cành non có màu xanh, được bao phủ bởi lớp lông mịn, thưa.

Lá cây mọc cách và thuộc dạng kép lông chim lẻ. Mỗi lá kép gồm khoảng 9 đến 17 lá chét, sắp xếp so le trên cuống chính. Lá chét có hình xoan thuôn dài, đầu nhọn hoặc có mũi nhọn rõ. Mặt dưới của phiến lá thường có màu trắng tái.

Hoa sưa mọc từ nách lá và thường xuất hiện vào thời điểm trước khi tán lá phát triển đầy đủ. Đây là dạng hoa tự tán, gồm nhiều bông nhỏ màu trắng, đường kính khoảng 7-9 mm, tỏa ra hương thơm nhẹ. Thời gian hoa nở tập trung vào khoảng tháng 2 đến tháng 3 hằng năm.

Quả sưa có hình dáng giống quả đậu, thuôn dài và hơi trứng. Kích thước phổ biến từ 5 đến 7,5 cm chiều dài và 2 đến 2,5 cm chiều rộng. Mỗi quả thường chứa 1-2 hạt, mỗi hạt có đường kính khoảng 8-9 mm. Khi chín, quả không tự nứt. Cây sưa phát triển tốt trong điều kiện nhiều ánh sáng, đất tơi xốp, tầng đất dày và độ ẩm cao.

Gỗ sưa thuộc nhóm mấy?

Về mặt phân loại nhóm, gỗ sưa được xếp vào nhóm IA trong danh mục thực vật rừng quý hiếm tại Việt Nam. Đây là nhóm nghiêm cấm khai thác và sử dụng vào mục đích thương mại. Trong đó, gỗ sưa đỏ được đánh giá cao nhất về giá trị, hiện đã được ghi nhận trong Sách đỏ Việt Nam do nguy cơ tuyệt chủng ngoài tự nhiên.

Gỗ sưa có tốt không?

Gỗ sưa từ lâu đã được biết đến như một loại gỗ quý với nhiều đặc tính nổi bật cả về chất lượng lẫn giá trị thẩm mỹ. Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm vượt trội, loại gỗ này cũng tồn tại một số hạn chế nhất định cần cân nhắc khi sử dụng. Cụ thể:

Ưu điểm của gỗ sưa

• Độ ổn định cao: Gỗ sưa có độ dẻo tốt và chất gỗ đanh chắc, giúp hạn chế tối đa tình trạng cong vênh trong quá trình sử dụng.
• Tính thẩm mỹ nổi bật: Bề mặt gỗ nhẵn mịn, thớ gỗ rõ nét cùng những đường vân tự nhiên tạo nên vẻ đẹp sang trọng.
• Hương thơm tự nhiên: Gỗ sưa phát ra mùi thơm đặc trưng, mang đến cảm giác dễ chịu và thư giãn khi sử dụng trong không gian nội thất.
• Màu sắc đẹp mắt: Với sắc nâu đỏ hoặc vàng nhạt tự nhiên, gỗ sưa không yêu cầu phải sơn phủ cầu kỳ, vẫn giữ được vẻ đẹp nguyên bản.
• Giá trị sử dụng lâu dài: Độ bền cao và khả năng chống mối mọt tốt giúp gỗ sưa duy trì giá trị qua thời gian, phù hợp cho các sản phẩm nội thất cao cấp hoặc làm vật phẩm sưu tầm.

Nhược điểm của gỗ sưa

• Chi phí đầu tư lớn: Giá thành cao khiến gỗ sưa chỉ phù hợp với nhóm khách hàng có điều kiện tài chính tốt hoặc có nhu cầu đặc biệt về thẩm mỹ và giá trị sử dụng.
• Nguy cơ bị làm giả: Do có giá trị thương mại lớn, gỗ sưa thường bị làm giả bằng các loại gỗ thông thường, gây khó khăn trong việc nhận biết và lựa chọn.
• Thời gian khai thác kéo dài: Là loại cây gỗ quý có thời gian sinh trưởng lâu, việc trồng và khai thác gỗ sưa đòi hỏi nhiều công sức, ảnh hưởng đến nguồn cung và giá thành trên thị trường.

Gỗ sưa có mấy loại?

Gỗ sưa được phân thành bốn loại chính: Gỗ sưa đỏ, gỗ sưa trắng, gỗ sưa đen và gỗ sưa vàng. Mỗi loại mang đặc điểm riêng về màu sắc, vân gỗ, mùi hương và giá trị sử dụng. Trong số đó, gỗ sưa đỏ nổi bật về giá trị kinh tế và được đánh giá cao nhất trên thị trường.

Gỗ sưa đỏ

Gỗ sưa đỏ thường được giới mộc xếp vào hàng cao cấp nhờ vào tính thẩm mỹ và độ quý hiếm. Gỗ có màu sắc từ đỏ thẫm đến vàng nâu, vân gỗ bốn mặt rõ nét, thường được mệnh danh là “đệ nhất vân”. Loại gỗ này được ứng dụng rộng rãi trong các lĩnh vực thủ công, nội thất và y học cổ truyền.

Những ứng dụng nổi bật của gỗ sưa đỏ:

• Chế tác thủ công mỹ nghệ: Với vẻ ngoài nổi bật và hương thơm tự nhiên, gỗ sưa đỏ được ưa chuộng trong sản xuất tượng gỗ, tràng hạt, lược, và các vật phẩm phong thủy.
• Đồ nội thất cao cấp: Sự ổn định về cấu trúc, khả năng chống mối mọt và giữ màu tốt theo thời gian khiến sưa đỏ là lựa chọn hàng đầu cho bàn ghế, tủ, sập thờ…
• Y học cổ truyền: Một số tài liệu ghi nhận lõi gỗ sưa đỏ có thể giúp giảm đau, hỗ trợ tuần hoàn máu và điều trị phong thấp.

Về mặt giá trị thị trường của gỗ sưa đỏ, loại gỗ có mức giá đa dạng, tùy thuộc vào độ tuổi cây, chất lượng vân và kích thước khối gỗ. Dưới đây là ba phân loại phổ biến:

Xem thêm: Top 6 cách nhận biết gỗ sưa đỏ đơn giản, chính xác nhất

Gỗ sưa trắng

Gỗ sưa trắng là một trong những biến thể hiếm gặp trong nhóm gỗ sưa. Điểm khác biệt rõ nhất so với sưa đỏ là gỗ không có mùi thơm đặc trưng, đồng thời vân gỗ cũng không nổi bật bằng.

Cây sưa trắng chủ yếu được trồng tại các công viên, khu đô thị hay đường phố với mục đích tạo bóng mát và cải thiện cảnh quan, thay vì sử dụng vào mục đích kinh tế hay chế tác thủ công mỹ nghệ.

Dù không phổ biến trong chế tác cao cấp, nhưng gỗ sưa trắng vẫn có một mức giá khá cao do sự hiếm có và màu sắc lạ mắt. Mức giá hiện nay dao động trong khoảng: Từ 5 triệu đến 20 triệu đồng/kg, tùy thuộc vào kích thước khối gỗ, tuổi đời của cây và độ đồng đều và chất lượng gỗ.

Gỗ sưa đen

Gỗ sưa đen được những người am hiểu gỗ xếp vào hàng quý hiếm, thường gọi bằng danh xưng trang trọng là “tuyệt gỗ”. Đặc điểm nổi bật của loại gỗ này là chỉ phần lõi của những cây sưa đen có tuổi đời hàng trăm năm mới đạt chất lượng sử dụng.

Gỗ có chứa nhiều tinh dầu tự nhiên, giúp tăng độ bóng bề mặt và tạo ra mùi thơm sâu, khó pha lẫn. Nhờ đó, gỗ sưa đen trở thành vật liệu được ưa chuộng trong chế tác đồ cao cấp, vật phẩm phong thủy và sản phẩm thủ công tinh xảo.

Do nguồn nguyên liệu khan hiếm, loại gỗ này không được khai thác đại trà mà thường chỉ có mặt trên thị trường qua các hình thức sưu tầm hoặc đấu giá.

Xem thêm: Gỗ sưa đen là gì? Vì sao gỗ sưa đen có giá trị cao?

Gỗ sưa vàng

Gỗ sưa vàng hay còn gọi là huỳnh đàn vàng, là loại cây phổ biến tại các tỉnh miền Trung, đặc biệt tại Tam Kỳ, Quảng Nam. Khác với gỗ sưa đỏ và sưa đen, loại gỗ này không sở hữu giá trị kinh tế quá cao và ít được sử dụng trong chế tác gỗ cao cấp.

Cây thường được trồng để tạo bóng mát và tô điểm không gian đô thị nhờ tán rộng và hoa màu vàng rực rỡ nở vào mùa hè, khiến cả khu vực như được bao phủ bởi sắc vàng lụa óng ánh.

Giá trị thị trường của gỗ sưa vàng dao động từ 5 triệu đến 15 triệu đồng/kg phụ thuộc vào kích thước khối gỗ, màu sắc, độ đồng đều và chất lượng tổng thể.

Các cách nhận biết gỗ sưa

Gỗ sưa là loại gỗ quý, có giá trị cao và thường bị làm giả. Để phân biệt chính xác, bạn có thể áp dụng một số cách đơn giản dưới đây:

Quan sát bằng mắt thường

Gỗ sưa có màu sắc đặc trưng, thường ánh đỏ hoặc nâu sẫm. Khi gỗ bị phủ bụi, chỉ cần dùng giấy nhám hoặc dao cạo nhẹ là bề mặt sẽ hiện rõ màu sắc nguyên bản, không bị phai hay nhạt màu.

Kiểm tra khói khi đốt

Khi đốt, gỗ sưa tạo ra khói có mùi thơm dịu và tàn tro màu trắng, mịn. Đây là dấu hiệu nhận biết quan trọng vì khó bị làm giả bằng các loại gỗ thông thường.

Ngâm trong nước sôi

Khi cho gỗ sưa vào nước sôi trong khoảng 15-20 phút, nước sẽ chuyển sang màu hồng nhạt, đồng thời xuất hiện lớp váng dầu mỏng bám quanh thành vật chứa. Mùi thơm nhẹ, dễ chịu sẽ lan tỏa từ phần gỗ ngâm.

Ngửi hương thơm tự nhiên

Gỗ sưa tỏa ra hương thơm nhẹ, tương tự mùi trầm. Mùi này tồn tại bền vững theo thời gian và khó bị nhầm lẫn với các loại gỗ khác.

Giá gỗ sưa bao nhiêu trên thị trường?

Gỗ sưa, đặc biệt là gỗ sưa đỏ, từ lâu đã được biết đến với giá trị cao trong cả lĩnh vực mỹ nghệ lẫn ứng dụng thực tiễn. Trong số các loại gỗ sưa đang được giao dịch trên thị trường, gỗ sưa đỏ là loại phổ biến nhất và được định giá dựa vào nhiều yếu tố, bao gồm: tuổi đời của cây, đường kính thân gỗ, cũng như nguồn gốc xuất xứ.

Giá gỗ sưa đỏ biến động đáng kể theo từng phân loại. Gỗ có tuổi đời cao, kích thước lớn và độ hiếm cao thường có mức giá rất cao. Ngược lại, các loại gỗ có chất lượng thấp hoặc tuổi đời ngắn thường được bán với giá rẻ hơn. Ngoài ra, gỗ sưa trắng tuy có mặt trên thị trường nhưng giá thấp hơn đáng kể so với gỗ sưa đỏ, thường trong khoảng 500.000 – 2 triệu đồng/kg.

Hiện tại, gỗ sưa đỏ có thể đạt mức giá từ vài triệu cho tới hàng chục triệu đồng mỗi kg, tùy vào chất lượng và phân loại. Dưới đây là bảng tham khảo giá chi tiết:

Thị trường gỗ sưa tiếp tục có xu hướng tăng giá, nhất là đối với những cây gỗ lâu năm, hiếm và khó khai thác. Nếu bạn đang tìm hiểu để đầu tư hoặc sử dụng loại gỗ này, việc nắm rõ các mức giá theo phân loại là điều cần thiết để có lựa chọn phù hợp và hiệu quả.

Gỗ sưa thường dùng để làm gì?

Gỗ sưa là loại gỗ quý hiếm được đánh giá cao nhờ vẻ đẹp tự nhiên và giá trị kinh tế vượt trội. Nhờ vào màu sắc đặc trưng, vân gỗ tinh xảo và hương thơm nhẹ, loại gỗ này thường được ứng dụng trong việc chế tác các sản phẩm nội thất cao cấp như bàn, ghế, tủ, giường và đồ trang trí. Những món đồ nội thất làm từ gỗ sưa không chỉ bền chắc theo thời gian mà còn góp phần nâng tầm thẩm mỹ cho không gian sống.

Bên cạnh ứng dụng trong nội thất, gỗ sưa còn là nguyên liệu phổ biến trong lĩnh vực thủ công mỹ nghệ. Các nghệ nhân sử dụng gỗ sưa để chế tác tượng, vòng tay, hộp đựng trang sức và những vật phẩm liên quan đến phong thủy. Nhiều người tin rằng việc sử dụng gỗ sưa trong nhà giúp tăng sinh khí, tạo sự hài hòa và mang đến may mắn cho gia chủ.

Dưới đây là một số hình ảnh minh họa về các sản phẩm nội thất và thủ công mỹ nghệ được làm từ gỗ sưa:

Gỗ sưa trong phong thủy có ý nghĩa gì?

Gỗ sưa từ lâu đã được đánh giá cao trong phong thủy nhờ khả năng mang lại năng lượng tích cực và sự may mắn cho gia chủ. Theo các chuyên gia phong thủy, loại gỗ này có tác dụng tạo ra nguồn sinh khí tốt, góp phần loại bỏ tà khí và thu hút tài lộc. Khi hiện diện trong không gian sống, gỗ sưa giúp cân bằng năng lượng và tạo cảm giác an lành, dễ chịu.

Đặc điểm nổi bật của gỗ sưa nằm ở màu sắc và hương thơm tự nhiên. Gỗ sưa đỏ với tông màu rực rỡ, thường được xem là biểu tượng của sự thịnh vượng, danh vọng và thành công. Trong khi đó, hương thơm dịu nhẹ phát ra từ loại gỗ này có tác dụng hỗ trợ tinh thần, giảm căng thẳng và tạo nên không gian sống thư thái.

Ngoài công dụng trong trang trí nội thất và phong thủy, gỗ sưa còn được ghi nhận trong y học cổ truyền. Một số bộ phận của cây được cho là có giá trị dược liệu, hỗ trợ điều trị một số vấn đề sức khỏe khi được sử dụng đúng cách.

Lời kêt

Việc hiểu rõ về các loại gỗ sưa, đặc điểm nhận biết và giá trị ứng dụng sẽ giúp bạn đưa ra lựa chọn phù hợp khi mua hoặc sử dụng loại gỗ quý này. Nếu bạn đang tìm kiếm một loại gỗ vừa mang tính thẩm mỹ, vừa có giá trị sử dụng và đầu tư lâu dài, gỗ sưa chắc chắn là một lựa chọn đáng cân nhắc. Hy vọng qua bài viết này của Govi Furniture, bạn đã có thêm kiến thức hữu ích để đánh giá, sử dụng và khai thác hiệu quả giá trị của loại gỗ quý này trong đời sống và phong thủy.

Xem thêm:

• Gỗ lim xanh: Nhận biết, đặc điểm và ứng dụng trong đời sống
• Gỗ xá xị là gì? Đặc điểm, cách nhận biết và giữ hương thơm gỗ
• Gỗ giáng hương: nguồn gốc, đặc điểm, phân loại và tính ứng dụng