Từ A – Z về cổ tức là gì và cách tính cổ tức chuẩn nhất

Cổ tức là một hình thức chi trả được doanh nghiệp sử dụng khá phổ biến. Cùng với đó cổ tức cũng là cơ sở để có thể định giá doanh nghiệp cực kỳ hiệu quả. Vậy bạn có biết cổ tức là gì và có bao nhiêu hình thức trả cổ tức hay không? Trong bài viết dưới đây Govi sẽ chia sẻ tất tần tật các thông tin về cổ tức và cung cấp cách tính cổ tức chính xác nhất, hãy cùng theo dõi.

Cổ tức là gì?

Cổ tức là gì? Được biết tên tiếng Anh của cổ tức là Dividend chính là khoản lợi nhuận mà mỗi công ty trả cho các cổ đông. Khoản lợi nhuận được chi trả chính là lợi nhuận ròng khi đã được trừ tất cả các khoản chi phí và thuế.

Bên cạnh việc chi trả cổ tức và duy trì hoạt động kinh doanh thì công ty cũng giữ lại một khoản tiền để tái đầu tư cũng như làm dự phòng. Hiện tại cổ tức đang được chia làm 2 loại đó là cổ tức cổ phiếu phổ thông và cổ tức cổ phiếu ưu đãi.

Dựa trên quy định tại Khoản 3, Điều 135 Luật Doanh nghiệp 2020 thì việc chi trả cổ tức có 2 dạng:

• Trả tiền mặt: Công ty sẽ trả cho các cổ đông trực tiếp bằng tiền mặt với đơn vị VNĐ hoặc thông qua hình thức chuyển khoản.
• Trả cổ phiếu: Hình thức trả cổ tức bằng cổ phiếu chính là công ty sẽ tăng thêm số cổ phiếu tương ứng cho cổ đông. Bằng cách này thì bạn có thể hiểu đơn giản là công ty cần giữ lại lợi nhuận để tái đầu tư và tiếp tục phát triển. Trong trường hợp này thì công ty có thể phát hành thêm Zero-cost hoặc sử dụng cổ phiếu quỹ.

Cổ đông là gì?

Cổ đông là thuật ngữ để chỉ thành viên trong cơ cấu của công ty cổ phần sở hữu cổ phần của công ty. Cổ đông có thể là cá nhân hoặc tổ chức. Cổ đông chính là đối tượng được nhận cổ tức trong hoạt động kinh doanh.

Theo Luật doanh nghiệp thì cổ đông được chia ra làm 3 loại:

• Cổ đông sáng lập: Là người đứng ra góp vốn thành lập công ty và sở hữu những cổ phần đầu tiên.
• Cổ đông phổ thông: Những người sở hữu cổ phần phổ thông thì đều là cổ đông phổ thông.
• Cổ đông ưu đãi: Cũng như cổ đông phổ thông thì bất kỳ ai sở hữu cổ phần ưu đãi thì là cổ đông ưu đãi. Tuy nhiên cổ đông ưu đãi lại được chia nhỏ thành 4 dạng khác dựa trên đặc điểm của cổ phần: cổ đông ưu đãi biểu quyết, cổ đông ưu đãi cổ tức, cổ đông ưu đãi hoàn lại và cổ đông ưu đãi do Điều lệ của công ty.

Đó là một số thông tin về cổ đông và các loại cổ đông hiện nay. Tiếp sau đây chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về cách tính cổ tức chính xác nhất.

Cách tính cổ tức chính xác, cập nhật mới nhất 2022

Đối với từng hình thức trả cổ tức mà sẽ có cách tính khác nhau, cụ thể chúng ta cùng tìm hiểu như sau.

Cách tính chi trả tiền mặt và cổ phiếu

Sổ cổ tức được trả cho cổ đông bằng tiền mặt được tính bằng tích của tỷ lệ chi trả cổ tức và mệnh giá cổ phiếu của doanh nghiệp. Trong đó tỷ lệ chi trả là hệ số do doanh nghiệp cung cấp và mệnh giá cổ phiếu của Việt Nam là 10 ngàn đồng.

Số tiền trả cho cổ đông = Tỷ lệ chi trả x Mệnh giá

Còn với trường hợp chia cổ tức bằng cổ phiếu thì số cổ phiếu nhận được tính bằng số cổ phiếu đang sở hữu nhân với tỷ lệ chi trả.

Số cổ phiếu trả cho cổ đông = Tỷ lệ chi trả x Số cổ phiếu đang nắm giữ

Ví dụ bạn đang sở hữu 500 cổ phiếu và công ty chi trả với tỷ lệ 10%. Khi công ty trả cổ tức bằng hình thức trả cổ phiếu thì sẽ nhận được 50 cổ phiếu. Lúc này tổng cộng bạn sẽ sở hữu 550 cổ phiếu.

Cách xác định tỷ lệ chi trả của doanh nghiệp

Đối với mỗi doanh nghiệp thì sẽ có tỷ lệ chi trả khác nhau. Điều này được xác định dựa trên các yếu tố sau đây:

Tỷ lệ chi trả cổ tức = Cổ tức một cổ phần (DPS) / Thu nhập một cổ phần (EPS)

Thông qua cách xác định tỷ lệ chi trả cổ tức thì cổ đông có thể biết được doanh nghiệp đã dành bao nhiêu phần trăm lợi nhuận để chi trả cho cổ đông và giữ lại bao nhiêu để duy trì hoạt động và tái đầu tư.

Bên cạnh đó bạn cũng có thể xác định tỷ lệ chi trả cổ tức dựa trên công thức sau đây:

Tỷ lệ chi trả cổ tức = Cổ tức bằng tiền/ Lợi nhuận ròng

Ví dụ: Năm 2020, doanh nghiệp X có DPS là 5000 đồng với mỗi cổ phiếu và EPS là 6000 đồng. Từ đó chúng ta tính được tỷ lệ chi trả cổ tức của doanh nghiệp X là 5000/6000 = 83,3%. Như vậy thì cứ mỗi 1000 đồng lợi nhuận thì các cổ đông sẽ nhận được 83,3 đồng và doanh nghiệp giữ lại 16,7 đồng để tái đầu tư và duy trì hoạt động.

Trên thực tế hiện nay nếu doanh nghiệp có cùng kết quả bán hàng thì các nhà đầu tư thường có xu hướng lựa chọn doanh nghiệp có tỷ lệ chi trả cổ phiếu thấp. Điều này tương đương là họ sẽ giữ lại nhiều lợi nhuận để doanh nghiệp phát triển nhiều hơn.

Nên nhận cổ tức bằng tiền mặt hay cổ phiếu?

Đối với mỗi hình thức trả cổ tức dù là tiền mặt hay cổ phiếu thì đều có ưu điểm, nhược điểm riêng.

Trên thực tế, các cổ đông thường ưu tiên trả cổ tức bằng tiền mặt để an toàn. Điều này giúp giảm thiểu rủi ro tới việc đầu tư của các cổ đông. Tuy nhiên trong trường hợp nhà đầu tư tin tưởng vào doanh nghiệp và có niềm tin vào tương lai phát triển thì hình thức nhận cổ phiếu là một cách thường được sử dụng.

Một số công ty đang trả cổ tức tại Việt Nam

Hiện tại ở thị trường Việt Nam đang có một số công ty trả cổ tức như sau:

Bên cạnh đó còn rất nhiều công ty đang trả cổ tức khác chúng tôi sẽ cập nhật ở bài viết sau.

Giải đáp những câu hỏi thường gặp liên quan đến cổ tức

Tiếp sau đây Govi sẽ giải đáp những câu hỏi thường gặp liên quan đến cổ tức mà chúng tôi nhận được nhiều nhất.

Chia cổ tức bằng cổ phiếu là gì?

Đây là hình thức chia cổ tức cho các cổ đông sở hữu cổ phần trong công ty bằng cổ phiếu.

Trả cổ tức bằng cổ phiếu có lợi gì?

Hình thức chia cổ tức bằng cổ phiếu có lợi ích cho doanh nghiệp như nhà đầu tư không phải đóng thuế thu nhập cá nhân và có thể giữ lại tiền cho hoạt động tái đầu tư.

Giá cổ phiếu sau khi chia cổ tức bằng cổ phiếu?

Sau khi hoàn tất chia cổ tức bằng cổ phiếu thì giá cổ phiếu không thay đổi do đổi vốn hóa. Thay vào đó doanh nghiệp sẽ phát hành cổ phiếu mới để chi trả cho cổ đông.

Chia cổ tức bằng tiền mặt có điều chỉnh giá không?

Trên lý thuyết giá cổ phiếu sẽ không thay đổi khi chia cổ tức bằng tiền mặt. Tuy nhiên trên thực tế thì sau khi trả cổ tức giá cổ phiếu sẽ giảm nhẹ để thu hút đầu tư.

Cổ tức bằng cổ phiếu khi nào được bán?

Ngay sau khi nhận được cổ phiếu từ doanh nghiệp thì nhà đầu tư có thể bán ngay thông qua hình thức trao tay hoặc ủy quyền cho sàn giao dịch.

Trên đây chúng tôi đã chia sẻ tất tần tật thông tin về cổ tức là gì, cách tính cổ tức chính xác, cập nhật mới nhất. Đồng thời là giải đáp các câu hỏi thường gặp có liên quan. Cùng đón chờ Govi ở những bài viết kỳ sau để cập nhật thêm nhiều thông tin mới nhất.

Xem thêm:

• Tham khảo 20 cuốn sách hay về đầu tư chứng khoán